Faiz Koridoru Nedir?

Faiz koridoru, Merkez Bankası’nın gecelik borçlanma faizi ile borç verme faizi arasındaki alana verilen isimlendirmedir. TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) amaçladığı üzere para arzını kontrol etmek için borç alma ve verme faizleri üzerinde değişikliğe gitmektedir. Dolayısıyla faiz koridoru, TCMB’nin elinde bulunan en önemli para politika aracıdır. Bankalar gecelik likidite (Kolalıkla paraya çevrilebilecek özellikteki varlıklar, para ve ticaret işlemlerinde kullanılabilen kısa vadeli anamal. Fransızca kökenli.) ihtiyaçlarını TCMB’den borçlanarak gidermektedir. Likidite fazlası olan bankalar paralarını TCMB’ye borç verebilmektedir. Nihayetinde faiz koridoru bu faiz koridoru içerisinde belirlenmektedir.

TCMB borç alma faizi, “Taban faiz” veya “Alt bant” olarak adlandırılır.

TCMB borç verme faizi, “Üst bant” veya “Tavan faizi” olarak adlandırılır.

Dünyadaki merkez bankaları tek faiz hedefi politikası uygularken TCMB çoklu 6 faizi içerebilen bir Faiz Koridor Politikası” uygulamaktadır. Bu uygulamanın nedenleri arasında birçok husus gösterilebilir. Gerekçeler arasında Odatv platformu yazarlarından Vefa Tarhan, şu ifadelerle durumu açıklamıştır; “Eğer TCMB siyasileri kızdıracağı düşüncesiyle faizleri açık-açık yükseltmekten çekiniyorsa, belki sayısı 6’yı bulan faiz birleşimlerini içeren koridor politikası faizleri dolambaçlı yollar yöntemiyle artırmasını mümkün kılıyor olabilir.”

TCMB harici bazı dünya merkez bankalarında da faiz koridor politikaları görülmüş ve görülmeye de devam etmektedir. Ancak bu sayı çok azdır ve TCMB’nin aksine 6 değil, en fazla 2 faizi içermektedir. TCMB, TCMB’nin para politikasına “Esneklik” verdiği gerekçesiyle borç alma miktarını ve hangi faizlerin uygulanacağını günden güne değiştirebilen bir sistem geliştirmiştir. Bu da TCMB’nin hergün değiştirebildiği “Efektif Faiz” belirlemesini mümkün kılıyor.

TCMB’nin bu uygulaması, kendilerince esneklik ve olumlu mana teşkil ediyor gibi görünse de banka ve banka müşterileri için adeta büyük bir belirsizlik teşkil ediyor. Hem kredi alacak müşteri, hem de kredi verecek banka için durum riskli ve belirsizlik halinde berdevam seyrediyor.

TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) Faizleri

TCMB, 6’lı faiz politikası uygulamaktadır ki bunlar, Bir hafta vadeli repo işlemlerine uygulanan faiz (politika faizi), Gecelik işlemlerde uygulanan faizler, Geç likidite penceresi faizi, Reeskont kredisi ve avans faizi, İhracat reeskont (ikinci kırdırma) kredisi faizi, Merkez Bankası Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti. Bu bütün faizlerin bütünleştiği koridora, Faiz koridoru denilmektedir.

Faiz politikası, Merkez Bankasının elinde tuttuğu en büyük güç, etki ve bankalara uyguladığı faizlerde yaptığı düzenlemelerle para piyasasını ve hareketlerini, ekonomiyi etkilemeyi sağlayan büyük bir politikadır.

Not: Birçok ekonomist, iktisat ve para sermayesinde uzman kişiler, TCMB’nin bu uygulamasının piyasa ve ekonomide istikrarsızlığa, belirsizliğe neden olduğu kanaatindedir.

Yorum yapın